Trong thế giới Yoga, nơi mỗi hơi thở là một nhịp điệu và mỗi tư thế là một lời cầu nguyện, tồn tại một bí thuật cổ xưa, một chiếc chìa khóa vô hình mang sức mạnh kiến tạo vĩ đại: đó chính là Bandhas. Chúng ta tìm kiếm sự dẻo dai của cơ thể hay sự bình yên của tâm trí; song, một khao khát sâu thẳm hơn chính là kết nối với nguồn năng lượng vô tận đang chảy trong vũ trụ. Nghiên cứu Tổng quan Bandhas đưa ta vào một hành trình trở về với bản chất, nơi cơ thể vật lý và thể năng lượng hợp nhất một cách hoàn hảo.
Nếu Asana (tư thế) là ngôn ngữ mà cơ thể giao tiếp, Pranayama (kiểm soát hơi thở) là giai điệu của sự sống, thì Bandhas chính là nhạc trưởng điều khiển toàn bộ bản giao hưởng đó. Chúng giữ lại, định hướng và nâng cấp sức mạnh của Prana – năng lượng sống, biến một buổi tập Yoga thông thường thành một trải nghiệm tâm linh sâu sắc, một sự khai mở đến từ cốt lõi bên trong.
Bạn nên xem:
- Santosha (Biết Đủ) – Nghệ Thuật Hạnh Phúc Trong Hiện Tại
- Ishvara Pranidhana – Buông Mình Theo Dòng Chảy Của Vũ Trụ
1. Định nghĩa căn bản: bandhas là gì?
Từ Bandha trong tiếng Phạn có nghĩa là “buộc“, “khóa“, hoặc “thắt chặt“. Trong bối cảnh của Yoga và đặc biệt là Yoga Bandhas, chúng là những sự co thắt hoặc khóa cơ bắp có chủ đích tại các vị trí chiến lược trên cơ thể. Mục đích tối thượng của việc thực hành Bandhas là ngăn chặn sự thất thoát và định tuyến năng lượng Prana dọc theo các kênh năng lượng chính (Nadi), đặc biệt là kênh trung tâm Sushumna.
Việc áp dụng các Bandhas giúp tạo ra một “khóa năng lượng” (energy lock) nội tại. Khóa này giúp tăng cường hỏa lực tiêu hóa (Agni), kích hoạt các Luân Xa (Chakra), và chuẩn bị cho cơ thể lẫn tâm trí bước vào trạng thái thiền định cao hơn. Bất kỳ ai thực hành Tổng quan Bandhas đều sẽ nhận ra: đây chính là kỹ thuật nền tảng để chuyển hóa năng lượng thô thành năng lượng tinh tế.
2. Giải mã bí ẩn của bandhas trong khoa học yoga cổ xưa
Bandhas là một phần không thể tách rời của Hatha Yoga cổ xưa, được ghi chép tỉ mỉ trong các kinh thư như Hatha Yoga Pradipika. Sự ra đời của Bandhas chứng minh cho sự công nhận sâu sắc của các Yogi cổ đại về mối liên hệ giữa thể chất và năng lượng.
2.1. Bandhas và Prana (Năng lượng Sống)
Trong triết lý Yoga, Prana là lực sống phổ quát, là hơi thở của vũ trụ. Nó lưu chuyển trong cơ thể qua hàng ngàn kênh năng lượng gọi là Nadi. Khi Nadi bị tắc nghẽn, Prana bị phân tán, dẫn đến bệnh tật và sự xáo trộn về tinh thần.
Vai trò của Bandhas là vô cùng quan trọng:
- Ngăn chặn thất thoát: Các Bandhas khóa lại Prana ở các điểm thoát năng lượng (như đáy chậu và cổ họng), giữ năng lượng lại bên trong.
- Định hướng năng lượng: Bằng cách co thắt các cơ, Bandhas tạo ra một áp lực hướng Prana đi vào kênh trung tâm Sushumna Nadi, con đường dẫn đến sự khai sáng tâm linh.
- Kích hoạt Luân Xa: Việc khóa và hướng năng lượng này trực tiếp kích thích và làm sạch các Luân Xa (Chakra), đặc biệt là Mooladhara Chakra (Luân xa gốc) thông qua Mula Bandha và Manipura Chakra (Luân xa rốn) thông qua Uddiyana Bandha.
Việc nắm vững Tổng quan Bandhas chính là học cách làm chủ dòng chảy của Prana, làm chủ chính sinh lực của mình.
2.2. Khái niệm Tri-bandha (Ba khóa nền tảng)
Trong thực hành Yoga Bandhas, ba khóa cơ bản được coi là nền tảng của mọi thực hành nâng cao. Đây được gọi là Tri-Bandha:
- Mula Bandha (Khóa Gốc): Khóa vùng đáy chậu.
- Uddiyana Bandha (Khóa Bụng): Khóa vùng bụng dưới và rốn.
- Jalandhara Bandha (Khóa Cổ): Khóa vùng cằm và cổ họng.
Sự kết hợp đồng thời của cả ba khóa này tạo thành Maha Bandha (Khóa Lớn), trạng thái năng lượng mạnh mẽ nhất, được cho là có khả năng đánh thức Kundalini (năng lượng tiềm ẩn).
2.3. Lợi ích toàn diện: thể chất, tinh thần và tâm linh
Thực hành Bandhas một cách nhất quán mang lại những lợi ích sâu sắc trên cả ba cấp độ:
- Lợi ích Thể chất: Tăng cường cơ sàn chậu (Mula Bandha), xoa bóp và làm mạnh các cơ quan nội tạng (Uddiyana Bandha), cải thiện tiêu hóa, điều chỉnh áp suất máu và ổn định các tuyến nội tiết (Jalandhara Bandha).
- Lợi ích Tinh thần: Giúp định tâm, tăng cường sự tập trung (Dharana), giảm căng thẳng và lo âu. Việc kiểm soát Prana thông qua Bandhas tạo ra sự rõ ràng và bình tĩnh trong tâm trí.
- Lợi ích Tâm linh: Là bước đệm quan trọng để đi sâu vào Pranayama và Dhyana (Thiền định). Chúng giúp kích hoạt Kundalini Shakti, thúc đẩy sự chuyển hóa và khai mở tiềm năng tâm linh cao nhất của con người.
3. Phân tích chuyên sâu 3 Bandhas cơ bản (Tri-bandha)
Trong dòng chảy của Hatha Yoga cổ điển, Bandha không chỉ là “khóa năng lượng”. Với người thực hành, đó là nghệ thuật tinh tế của việc giữ – dẫn – và giải phóng prana, giống như người nghệ sĩ điều khiển một dòng nhạc vô hình bên trong cơ thể mình. Khi ba bandha được đánh thức cùng lúc, chúng tạo thành Tri-Bandha, đó là trạng thái mà năng lượng, hơi thở và ý thức hòa vào nhau.
Hãy đi vào từng bandha như đi vào ba cánh cổng interior dẫn về nội tâm.
3.1. Mula Bandha – khóa gốc (root lock)
Cánh cổng của sự an định
Mula Bandha là chuyển động rất nhỏ, gần như vô hình: một sự nâng nhẹ từ đáy chậu – vùng được xem là “rễ của sự sống”. Khi thực hành đúng, bạn sẽ cảm nhận một cảm giác rất tinh tế: năng lượng từ vùng gốc bắt đầu bừng sáng và dâng lên nhẹ nhàng.
Cảm nhận trong cơ thể
- Một lực nâng nội tại như đẩy bạn cao hơn từ bên trong.
- Sự vững chãi lan từ hông xuống chân, giống như bạn được cắm rễ vào mặt đất.
- Nhịp thở trở nên sâu hơn, tâm trí lắng lại.
Tác động sâu xa
Các văn bản cổ viết rằng Mula Bandha đánh thức năng lượng Kundalini, còn khoa học hiện đại xem đây là kỹ thuật kích hoạt nhóm cơ sàn chậu và hệ thần kinh tự chủ. Kết quả là cảm giác an toàn, rõ ràng và tỉnh thức được khơi dậy.
3.2. Uddiyana Bandha – khóa bụng (abdominal lock)
Cánh cổng của sự chuyển hóa
Uddiyana nghĩa là “bay lên”. Và đúng như tên gọi, khi bạn kéo bụng sâu vào, toàn bộ năng lượng tại vùng rốn như được nâng lên luân chuyển.
Cảm nhận khi thực hành
- Khoang bụng trở nên rỗng, nhẹ và thoáng.
- Phần cơ hoành nâng lên tạo không gian cho nội tạng nghỉ ngơi.
- Một dòng năng lượng ấm lan từ bụng lên ngực rồi lên đầu.
Tính chất đặc biệt
Uddiyana Bandha được ví như lửa chuyển hóa – nơi năng lượng của ý chí, tự tin và nội lực được đánh thức. Đây cũng là bandha giúp hệ tiêu hóa trở nên mạnh mẽ và nhẹ nhàng.
3.3. Jalandhara Bandha – khóa cổ (throat lock)
Cánh cổng của sự tĩnh lặng
Khi bạn cúi nhẹ cằm về gần xương ức, toàn bộ vùng cổ – nơi các dòng khí và mạch năng lượng đi qua – được ổn định. Jalandhara Bandha giống như hành động đặt một chiếc nắp yên tĩnh lên vùng cổ họng, giúp hơi thở mềm lại và tâm trí lắng xuống.
Cảm nhận rõ nhất
- Nhịp tim dịu lại.
- Hơi thở trở nên “mỏng” và tinh tế hơn.
- Một lớp yên bình bao phủ vùng đầu, mặt, não bộ.
Tác dụng sâu
Bandha này đặc biệt tốt cho tuyến giáp, hệ thần kinh và những ai dễ lo âu hoặc hay bị căng thẳng vùng cổ – vai gáy. Trong thiền và pranayama nâng cao, Jalandhara Bandha giúp nội khí không thoát ra ngoài, giữ năng lượng ở trung tâm.
3.4. Khi ba Bandhas cùng mở – Trạng thái tri-bandha
Khi ba bandha cùng được kích hoạt, bạn bước vào một trạng thái rất khác:
- Tâm trí sáng rõ nhưng không căng thẳng.
- Hơi thở sâu nhưng không nặng nề.
- Năng lượng dâng lên nhưng vẫn ổn định.
Đó là một cảm giác “đang bay nhưng vẫn chạm đất”, vừa mạnh mẽ vừa mềm mại. Tri-Bandha là cánh cửa để bước vào các tầng thiền sâu, nơi bạn cảm nhận cơ thể không còn nặng nề mà trở thành dòng năng lượng thuần khiết.
4. Hướng dẫn thực hành Tri-bandha an toàn và hiệu quả
Tri-Bandha là kỹ thuật nâng cao, nơi ba “ổ khóa năng lượng” hoạt động đồng thời. Để tiếp cận đúng, người tập cần đi từ nhẹ – chậm – tinh tế, giống như học cách lắng nghe những chuyển động bên trong cơ thể. Đây không phải kỹ thuật “gồng”, mà là nghệ thuật điều khiển năng lượng bằng nhận thức.
4.1. Chuẩn bị trước khi thực hành Tri-Bandha
Không thực hành khi bụng no
Không gian trong ổ bụng cần được giải phóng để Uddiyana Bandha được kích hoạt thoải mái.
Lý tưởng: thực hành lúc bụng rỗng hoặc ít nhất 3 giờ sau khi ăn.
Chọn không gian yên tĩnh
Không nhất thiết phải ở phòng thiền. Chỉ cần:
- Nhiệt độ ấm
- Không quá nhiều gió
- Ánh sáng dịu
- Không có tiếng động đột ngột
Không gian yên tĩnh giúp cảm nhận rõ chuyển động của luồng khí prana.
Khởi động nhẹ
- Xoay khớp cổ
- Tư thế Mèo – Bò
- Nghiêng hông mở vùng đáy chậu
- Một vài hơi thở sâu để cơ hoành mềm hơn
Mục tiêu là mở đường cho hơi thở, không phải làm nóng cơ thể.
4.2. Các bước thực hành Tri-Bandha đúng kỹ thuật
Dưới đây là trình tự được các trường phái Hatha cổ điển khuyến nghị:
BƯỚC 1: KÍCH HOẠT MULA BANDHA (Khóa gốc)
- Ngồi thẳng, lưng vươn tự nhiên.
- Thả lỏng vai, cổ, mặt.
- Hít sâu, thở ra chậm.
- Khi thở ra, nhẹ nhàng nâng vùng đáy chậu lên như một chuyển động tinh tế từ sâu bên trong.
Cảm giác đúng:
Một lực nâng rất nhỏ, không gồng bụng, không nuốt hơi. Mula Bandha giống như “bật một công tắc an định” ở gốc cột sống.
BƯỚC 2: KÍCH HOẠT UDDIYANA BANDHA (Khóa bụng)
- Sau khi thở ra hết, nín thở (Bahya Kumbhaka).
- Hút toàn bộ bụng vào trong, nâng cơ hoành lên cao.
- Không gồng cơ bụng; hãy để bụng rỗng, mềm và được “kéo vào” một cách tự nhiên.
Cảm giác đúng:
Khoang bụng rỗng và nhẹ; như được tạo một khoảng trống để năng lượng bay lên.
BƯỚC 3: THIẾT LẬP JALANDHARA BANDHA (Khóa cổ)
- Khi đang giữ hơi sau khi thở ra, nhẹ nhàng gập cằm về phía ngực.
- Giữ cổ mềm, không ép quá sâu.
Cảm giác đúng:
Một sự tĩnh lặng bắt đầu lan từ cổ lên đầu, giúp tâm trí dừng lại.
BƯỚC 4: GIỮ TRI-BANDHA
Khi cả ba bandha cùng hoạt động, bạn sẽ cảm nhận:
- Năng lượng bốc lên từ gốc (Mula)
- Đi qua bụng rỗng (Uddiyana)
- Được giữ lại nhẹ nhàng ở cổ (Jalandhara)
Giữ trong 3–5 giây nếu bạn là người mới.
Người có kinh nghiệm có thể giữ 8–12 giây.
BƯỚC 5: THẢ BANDHAS THEO THỨ TỰ
Thả ra theo đúng trình tự ngược lại:
- Mở cổ (nhả Jalandhara Bandha)
- Thả bụng (nhả Uddiyana Bandha)
- Thả sàn chậu (nhả Mula Bandha)
Sau đó hít vào chậm và sâu.
4.3. Những sai lầm thường gặp khi tập Tri-Bandha
Gồng bụng thay vì nâng cơ hoành: Uddiyana Bandha không phải siết cơ bụng 6 múi. Đó là lực hút nội tại.
Ép cằm quá mạnh vào cổ: Dẫn đến khó thở, chóng mặt. Jalandhara Bandha cần êm, nhẹ, ổn định.
Giữ hơi quá lâu: Tri-Bandha không phải thử thách thể lực. Hơi thở phải luôn là bạn đồng hành – không phải kẻ thù.
Siết Mula Bandha quá mạnh: Dễ gây căng cứng vùng đáy chậu, đặc biệt với người mới.
4.4. Ai không nên tập Tri-Bandha?
- Người tăng huyết áp nặng
- Phụ nữ đang mang thai
- Người có bệnh tim mạch không kiểm soát
- Người bị thoát vị bụng hoặc mới phẫu thuật ổ bụng
- Người đang sốt, chóng mặt hoặc thiếu máu nặng
Nếu thuộc các nhóm này, chỉ tập Mula Bandha hoặc Jalandhara Bandha riêng lẻ dưới hướng dẫn của giáo viên.
4.5. Tập bao lâu mới cảm nhận được hiệu quả?
- Sau 1 tuần: cảm nhận hơi thở sâu hơn, tâm trí ổn định hơn.
- Sau 3–4 tuần: vùng bụng nhẹ, tiêu hóa tốt, giảm căng thẳng.
- Sau 2–3 tháng: cảm nhận rõ rệt năng lượng đi lên trong các buổi pranayama hoặc thiền.
- Tập lâu dài: tăng khả năng tập trung, cải thiện cột sống, điều hòa nội tiết (đặc biệt tuyến giáp và tuyến thượng thận).
5. Lớp Yoga Thở Thiền Mantra và Yoga Face hàng ngày – học online qua Zoom
Gobinde – Yoga Thở Thiền Mantra là một trong những trung tâm uy tín hàng đầu trong lĩnh vực dạy Yoga trực tuyến. Với các lớp học qua Zoom, bạn sẽ nhận được sự hướng dẫn chi tiết, tận tình, giúp bạn nắm vững từng động tác dù đang tập tại nhà. Chúng tôi không chỉ cung cấp các khóa học đa dạng về trình độ, từ cơ bản đến nâng cao, mà còn linh hoạt về thời gian, cho phép bạn dễ dàng sắp xếp lịch tập phù hợp với nhịp sống và công việc của mình. Gobinde – Yoga Thở Thiền Mantra là nơi lý tưởng để bạn rèn luyện và phát triển sức khỏe toàn diện, bất kể bạn là người mới bắt đầu hay đã có kinh nghiệm.
Hiện tại, trung tâm đang mở đăng ký liên tục cho hai chương trình tập luyện: Yoga Thở Thiền Mantra (Yoga Thở Phục Hồi) và Yoga Face Trẻ Hóa Gương Mặt.
- Lớp Yoga Thở Phục Hồi: Từ thứ 2 đến thứ 6 với 4 ca học mỗi ngày vào các khung giờ: 5h, 6h10, 7h30 và 14h.
- Lớp Yoga Face: Từ thứ 2 đến thứ 6 với 2 ca học mỗi ngày vào các khung giờ: 20h30 và 21h.
Tất cả các lớp đều được trực tiếp giảng dạy bởi Yogi Nguyễn Hoài – Founder TT Đào Tạo, HLV Gobinde – Yoga Thở Thiền Mantra.
Ngoài ra, Gobinde – Yoga Thở Thiền Mantra còn đặc biệt ưu đãi khi đăng ký khóa học trong năm 2025 cụ thể:
- Tặng 10% khi đóng học phí 3 tháng.
- Tặng 15% khi đóng 6 tháng.
- Tặng 20% khi đóng 1 năm.
Kèm theo nhiều quà tặng hấp dẫn bao gồm:
- Tặng 01 tháng Yoga Face trị giá 700.000đ khi đăng ký 1 năm tập Yoga Thở Phục Hồi.
- Bộ dụng cụ trị liệu khuôn mặt + lọ dầu dưỡng Jojoba trị giá 900.000đ khi đăng ký 1 năm Yoga Face.
Đến với trung tâm Gobinde – Yoga Thở Thiền Mantra, Yogi Nguyễn Hoài sẽ giúp các bạn thở đúng, ổn định thân tâm trí, tạo nên một cơ thể khỏe mạnh, hạnh phúc mỗi ngày.
Phản hồi của học viên sau khi tham gia lớp Yoga online
Dưới đây là một số phản hồi của học viên sau khi tham gia lớp Yoga trực tuyến qua Zoom tại trung tâm Gobinde – Yoga Thở Thiền Mantra:
GOBINDE – YOGA THỞ THIỀN MANTRA
- Địa chỉ: Lô 10, đường số 8, Khu Đô Thị Đa Phước, p. Thanh Bình, quận Hải Châu, tp. Đà Nẵng
- Hotline: 0935.305.326
- Website: GobindeYoga.vn
- Email: GobindeYogavn@gmail.com
