Trong Yoga, có những kỹ thuật thở không chỉ điều hòa khí huyết, mà còn có thể hạ nhiệt nội tâm và thân thể như một làn gió mát giữa trưa hè. Sheetali và Sheetkari là hai bài thở cổ truyền mang khả năng làm dịu hệ thần kinh, hạ nhiệt cơ thể và xoa dịu tâm trí chỉ qua cách bạn hít vào và thở ra. Tuy tương đồng về công dụng, nhưng hai kỹ thuật này lại khác biệt về cách thực hiện, cảm nhận và đối tượng phù hợp.
Hiểu rõ sự khác nhau giữa Sheetali và Sheetkari sẽ giúp bạn chọn được bài thở lý tưởng để làm mát chính mình, cả về thể chất lẫn cảm xúc.
Bạn nên xem:
- Hơi Thở Trong Yoga Thở Thiền Mantra Và 4 Phép Thở Để Phục Hồi Năng Lượng, Cân Bằng Tâm Trí
- Lợi Ích Của Thở Luân Phiên Có Kiểm Soát Khi Tập Yoga Thở Thiền Mantra
1. Định nghĩa và nguồn gốc của Sheetali và Sheetkari
Trong triết lý Yoga cổ đại, Pranayama (phép kiểm soát hơi thở) không chỉ là kỹ thuật hít thở đơn thuần, mà còn là cầu nối tinh tế giữa cơ thể vật lý và dòng năng lượng vi tế (prana). Trong hệ thống này, Sheetali và Sheetkari là hai dạng Pranayama đặc biệt thuộc nhóm làm mát (cooling pranayama), thường được ứng dụng trong điều kiện khí hậu nóng, cơ thể tích nhiệt, tâm trí dễ bốc hỏa hay căng thẳng thần kinh.
1.1 Sheetali Pranayama – Hơi thở làm mát qua lưỡi
Từ “Śītalī” (शीतली) xuất phát từ tiếng Phạn, có nghĩa là “làm mát” hay “hạ nhiệt”. Kỹ thuật này mô phỏng hình ảnh một luồng gió mát được dẫn trực tiếp vào cơ thể thông qua lưỡi cuộn tròn, tương tự như cách một chiếc ống hút dẫn khí mát vào trong. Sheetali thường được truyền dạy trong Hatha Yoga Pradipika, một trong những văn bản cổ điển quan trọng nhất của Yoga, như một phương pháp làm sạch cơ thể, hạ nhiệt tâm trí và kiểm soát cơn khát vọng.
Điểm đặc trưng của Sheetali là hít vào qua lưỡi cuộn (tongue rolled into a tube), tạo điều kiện để không khí đi qua bề mặt ẩm ướt của lưỡi, được làm mát trước khi đi sâu vào phổi. Cảm giác sau khi hít vào là sự mát mẻ, thư thái, đặc biệt hữu ích trong các tình huống căng thẳng hoặc khi cơ thể bị “nhiệt”.
1.2 Sheetkari Pranayama – Hơi thở làm mát qua răng
Sheetkari là một biến thể của Sheetali, xuất hiện trong nhiều trường phái Hatha Yoga cổ và được biết đến với đặc trưng là âm thanh “sshh” tạo ra khi hít vào qua răng khép hờ. Từ “Śītkārī” (शीतकारी) cũng mang nghĩa là “người tạo ra cái mát”, ám chỉ âm thanh và tác động làm dịu mà kỹ thuật này mang lại.
Sheetkari ra đời như một giải pháp thay thế cho Sheetali, dành cho những người không thể cuộn lưỡi (một đặc điểm bẩm sinh phổ biến ở nhiều nhóm dân cư). Tuy nhiên, không vì vậy mà Sheetkari kém hiệu quả hơn. Trên thực tế, âm thanh “sshh” trong khi hít vào giúp kéo tâm trí về giây phút hiện tại, rất hữu ích trong thực hành thiền định và điều hòa cảm xúc.
Cả hai bài thở đều được xem là “thuốc giải” tự nhiên cho trạng thái nội nhiệt, stress, nóng giận và được khuyến khích thực hành vào mùa hè, sau các buổi tập thể lực mạnh hoặc khi cần giải độc năng lượng cảm xúc.
2. Sự khác biệt trong cách thực hành Sheetali và Sheetkari
Dù cùng thuộc nhóm Pranayama làm mát, Sheetali và Sheetkari có cách thực hành khác nhau, đặc biệt ở cách hít vào và cơ quan sử dụng (lưỡi – răng). Dưới đây là sự so sánh chi tiết giữa hai kỹ thuật:
2.1 Cách thực hành Sheetali (Hơi thở cuộn lưỡi)
Đặc điểm nổi bật: sử dụng lưỡi cuộn lại thành ống để hít vào, giống như hút gió qua một chiếc ống hút sinh học.
Các bước:
- Ngồi thiền định trong tư thế Sukhasana hoặc Padmasana.
- Nhắm mắt, giữ cột sống thẳng, vai thả lỏng.
- Thè lưỡi ra và cuộn lại thành hình ống (nếu có thể).
- Hít vào chậm rãi qua lưỡi cuộn, bạn sẽ nghe thấy tiếng gió nhẹ và cảm nhận khí mát đi vào.
- Rút lưỡi vào, ngậm miệng lại và thở ra qua mũi chậm rãi.
- Lặp lại từ 7–10 chu kỳ hoặc nhiều hơn tùy theo nhu cầu.
Lưu ý: Không phải ai cũng có thể cuộn lưỡi – khả năng này mang tính di truyền. Đó là lý do Sheetkari được xem như giải pháp thay thế.
2.2 Cách thực hành Sheetkari (Hơi thở qua răng)
Đặc điểm nổi bật: sử dụng răng và lưỡi đặt đúng vị trí để tạo ra âm thanh “sshh” khi hít vào, tương tự tiếng “ong nhẹ” hoặc tiếng gió nhẹ luồn qua khe cửa.
Các bước:
- Ngồi yên, giữ tư thế giống Sheetali.
- Khép nhẹ răng trên và dưới, lưỡi đặt sát vòm miệng hoặc sau răng cửa.
- Hít vào chậm rãi qua kẽ răng (mở môi nhưng không mở răng), tạo âm thanh “sshh” tự nhiên.
- Sau khi hít đầy phổi, ngậm miệng và thở ra chậm qua mũi.
- Thực hành 7–10 lần, cảm nhận sự dịu nhẹ lan tỏa.
Cả hai kỹ thuật đều dễ thực hành, không đòi hỏi thể lực hay tư thế phức tạp, phù hợp với mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, chọn kỹ thuật nào tùy thuộc vào khả năng cá nhân và mục tiêu luyện tập.
Sheetali phù hợp hơn khi cần giải nhiệt nhanh, trong khi Sheetkari giúp thư giãn tâm trí sâu hơn thông qua âm thanh đều đều như tiếng suối chảy.
3. Lợi ích khác biệt của Sheetali và Sheetkari
Cả hai kỹ thuật Sheetali và Sheetkari đều thuộc nhóm Pranayama có tác dụng làm mát và làm dịu hệ thần kinh. Tuy nhiên, do sự khác biệt trong cách thở vào, mỗi kỹ thuật lại tạo ra những ảnh hưởng riêng biệt lên cơ thể và tâm trí. Việc hiểu rõ sự khác nhau này giúp người tập chọn đúng kỹ thuật cho mục đích chữa lành cụ thể.
3.1 Lợi ích nổi bật của Sheetali – Hơi thở làm mát sâu từ lưỡi
- Hạ nhiệt và làm mát toàn thân: Khi hít vào bằng lưỡi cuộn, không khí đi qua một “đường ống sinh học” mát mẻ, giúp làm giảm thân nhiệt từ trong ra ngoài. Rất hữu ích vào những ngày nắng nóng, sau tập luyện mạnh hoặc trong các cơn bốc hỏa (menopause).
- Giảm cảm giác khô họng, nóng gan: Sheetali có thể giúp dịu cổ họng, giảm viêm miệng và mát gan, điều rất được quan tâm trong các trường phái Yoga Ayurvedic (Yoga kết hợp với y học cổ truyền Ấn Độ).
- Giảm huyết áp: Vì giúp làm dịu hệ thần kinh và tăng cường hơi thở chậm, sâu nên Sheetali có thể góp phần điều hòa huyết áp, đặc biệt với người bị cao huyết áp do căng thẳng.
- Thanh lọc cảm xúc tiêu cực: Hơi thở mát giúp “hạ nhiệt” sự bốc đồng, nóng nảy, giận dữ. Người tập lâu dài thường cảm thấy điềm tĩnh hơn trong những tình huống dễ nổi nóng.
3.2 Lợi ích nổi bật của Sheetkari – Hơi thở làm mát qua răng
- Tập trung vào âm thanh, làm dịu tâm trí hiệu quả hơn: Âm “sshh” phát ra khi hít vào có tác dụng tương tự một loại mantra tự nhiên. Âm thanh này kích hoạt hệ thần kinh phó giao cảm, giúp giảm căng thẳng, lo âu, mất ngủ.
- Làm dịu hệ thần kinh và ổn định nhịp tim: Người dễ hồi hộp, tim đập nhanh, rối loạn thần kinh thực vật nên dùng Sheetkari để giúp ổn định năng lượng.
- Hỗ trợ thiền định và thư giãn sâu: Âm thanh của Sheetkari giúp người mới thiền dễ tập trung hơn, kéo tâm trí về hơi thở và giảm suy nghĩ miên man.
- Không giới hạn bởi khả năng cuộn lưỡi: Sheetkari là sự thay thế hoàn hảo nếu người tập không cuộn được lưỡi, do vậy, nó có tính phổ quát cao hơn và được sử dụng rộng rãi hơn.
Sheetali và Sheetkari tuy đều là những kỹ thuật Pranayama làm mát, nhưng mỗi bài thở lại mở ra một cánh cửa khác nhau đến sự cân bằng nội tại. Nếu Sheetali làm dịu ngọn lửa trong cơ thể, thì Sheetkari xoa dịu cơn bão trong tâm trí. Việc lựa chọn không nên dựa trên cảm hứng nhất thời, mà dựa trên nhu cầu thực tế của cơ thể bạn tại từng thời điểm: bạn đang nóng trong hay đang lo âu? Bạn cần làm mát thể chất hay xoa dịu tâm trí?
Yoga không phải là sự máy móc lặp lại, mà là nghệ thuật lắng nghe chính mình. Hãy để hơi thở trở thành người thầy, dẫn dắt bạn đi qua những ngày mệt mỏi bằng sự tĩnh lặng và sáng suốt bên trong.
5. Lớp Yoga Thở Thiền Mantra và Yoga Face hàng ngày – học online qua Zoom
Gobinde – Yoga Thở Thiền Mantra là một trong những trung tâm uy tín hàng đầu trong lĩnh vực dạy Yoga trực tuyến. Với các lớp học qua Zoom, bạn sẽ nhận được sự hướng dẫn chi tiết, tận tình, giúp bạn nắm vững từng động tác dù đang tập tại nhà. Chúng tôi không chỉ cung cấp các khóa học đa dạng về trình độ, từ cơ bản đến nâng cao, mà còn linh hoạt về thời gian, cho phép bạn dễ dàng sắp xếp lịch tập phù hợp với nhịp sống và công việc của mình. Gobinde – Yoga Thở Thiền Mantra là nơi lý tưởng để bạn rèn luyện và phát triển sức khỏe toàn diện, bất kể bạn là người mới bắt đầu hay đã có kinh nghiệm.
Hiện tại, trung tâm đang mở đăng ký liên tục cho hai chương trình tập luyện: Yoga Thở Thiền Mantra (Yoga Thở Phục Hồi) và Yoga Face Trẻ Hóa Gương Mặt.
- Lớp Yoga Thở Phục Hồi: Từ thứ 2 đến thứ 6 với 5 ca học mỗi ngày vào các khung giờ: 5h, 6h10, 7h30, 14h và 18h.
- Lớp Yoga Face: Từ thứ 2 đến thứ 6 với 3 ca học mỗi ngày vào các khung giờ: 19h20, 20h20 và 21h.
Tất cả các lớp đều được trực tiếp giảng dạy bởi Yogi Nguyễn Hoài – Founder TT Đào Tạo, HLV Gobinde – Yoga Thở Thiền Mantra.

Ngoài ra, Gobinde – Yoga Thở Thiền Mantra còn đặc biệt ưu đãi khi đăng ký khóa học trong năm 2025 cụ thể:
- Tặng 10% khi đóng học phí 3 tháng.
- Tặng 15% khi đóng 6 tháng.
- Tặng 20% khi đóng 1 năm.
Kèm theo nhiều quà tặng hấp dẫn bao gồm:
- Vòng luân xa (đá mã não) + Vòng cổ trầm khắc thần chú Om Mani + 1 tháng Yoga Face trị giá 900.000đ khi đăng ký 1 năm tập Yoga Thở Phục Hồi.
- Bộ dụng cụ trị liệu khuôn mặt + lọ dầu dưỡng Jojoba trị giá 900.000đ khi đăng ký 1 năm Yoga Face.
Đến với trung tâm Gobinde – Yoga Thở Thiền Mantra, Yogi Nguyễn Hoài sẽ giúp các bạn thở đúng, ổn định thân tâm trí, tạo nên một cơ thể khỏe mạnh, hạnh phúc mỗi ngày.
Phản hồi của học viên sau khi tham gia lớp Yoga online
Dưới đây là một số phản hồi của học viên sau khi tham gia lớp Yoga trực tuyến qua Zoom tại trung tâm Gobinde – Yoga Thở Thiền Mantra:
GOBINDE – YOGA THỞ THIỀN MANTRA
- Địa chỉ: Lô 10, đường số 8, Khu Đô Thị Đa Phước, p. Thanh Bình, quận Hải Châu, tp. Đà Nẵng
- Hotline: 0935.305.326
- Website: GobindeYoga.vn
- Email: GobindeYogavn@gmail.com